Lý Tưởng & Lòng Can Đảm (CT31)

D.N. & T.D.

Bạn có phải là người can đảm ? Và đã bao giờ bạn can đảm đi theo lý tưởng của mình dù gặp phải muôn vàn khó khăn, thử thách ?

Trước hết chúng ta cần định nghĩa: Can đảm là gì ? Can đảm là khi bạn gặp nguy hiểm tới bản thân, nhưng vẫn kiên trì hành động với sự khôn ngoan, sáng suốt để theo đuổi mục tiêu lý tưởng cho tới khi đạt kết quả. Còn nếu không biết sợ nguy hiểm mà làm thì đó gọi là sự liều lĩnh chứ không thể gọi là sự can đảm được.

Sự can đảm không phải tự nhiên mà có trong mỗi con người, nhưng can đảm được tích lũy dần bởi những kinh nghiệm khi phải đối mặt với nguy nan trong thực tế. Bởi vậy, mỗi khi gặp nguy hiểm chúng ta thường tỏ ra hoang mang sợ hãi, vì sự sợ hãi đến từ bản năng tự nhiên của con người. Nhưng, những người có nhiều kinh nghiệm khi phải đối mặt với nỗi sợ hãi, họ luôn làm chủ được nỗi sợ đó của bản thân mình và giữ vững tinh thần để can đảm đối mặt với những nguy hiểm đang đe dọa trước mắt.

Trên một phương diện khác, lòng can đảm còn được nung nấu bởi niềm lạc quan tin tưởng vào chính mình và lý tưởng mà mình đang theo đuổi. Họ luôn lường trước được những đau khổ hay khó khăn có thể xảy ra để chuẩn bị tinh thần đối phó, cho dù đó có thể là điều tệ hại nhất. Trả lời cuộc phỏng vấn của một phóng viên báo LA Times trong dịp sang VN tham dự Hội nghị thượng đỉnh APEC vừa qua, Gs Nguyễn Chính Kết đã tâm sự rằng ông cũng ngán công an VN như hàng ngàn người khác, nhưng sở dĩ ông tiếp tục đấu tranh là bởi 2 điều: Một là chính nghĩa sáng ngời của công cuộc đấu tranh. Hai là, so với sự đau khổ của 80 triệu đồng bào hiện giờ, thì những điều gọi là “hy sinh, chịu đựng” của ông chẳng có gì đáng kể. Mới biết sức mạnh của niềm tin quả lớn lắm thay! Hoặc như trường hợp Bs Nguyễn Đan Quế, có đầy đủ hồ sơ sang Mỹ nhưng ông nhất quyết ở lại VN đấu tranh cho Tự Do Dân Chủ tại quê nhà. Thật can trường biết mấy!

Tương tự như thế, chúng ta có thể nhìn thấy ngay được sự cam đảm của những người Việt yêu nước đang dấn thân cho Tự Do - Dân Chủ trên quê hương như : Gs Hoàng Minh Chính, Ks Đỗ Nam Hải, Nb Nguyễn Vũ Bình, Ls Nguyễn Văn Đài, Bs Phạm Hồng Sơn, Ls Lê Thị Công Nhân… và còn nhiều gương mặt trẻ tuổi khác. Trong lúc bị bạo quyền cộng sản đàn áp mạnh mẽ và bị xúc phạm nguy hại tới tính mạng, chắc chắn các nhà Dân chủ yêu nước này đã phải trải qua rất nhiều tâm trạng khác nhau từ tức giận tới lo lắng hồi hộp, nhưng họ luôn có được sự can đảm, cương quyết trong tư duy để cảm nhận và hành động. Quan sát về những tấm gương này, và nếu có cơ hội được tiếp xúc trực tiếp với họ chúng ta có thể nhận ra rằng: Họ luôn có sự chuẩn bị tinh thần rất triệt để. Hơn thế nữa, họ cũng đã chuẩn bị để không phải ân hận hay vương vấn cho chính họ và gia đình dù nếu có bị thương tổn hay hy sinh.

Bên cạnh đó, nhiều người can đảm có sự trông cậy và niềm tin mạnh mẽ trong đời sống tâm linh. Lm Nguyễn Văn Lý, Ms Nguyễn Hồng Quang, Ht Thích Quảng Độ, Đh Lê Quang Liêm, Tập thể đồng bào theo đạo Tin Lành vùng Cao Nguyên, Đồng bào Phật Giáo Hòa Hảo, Giáo dân Giáo xứ Nguyệt Biều… đều là những ví dụ điển hình về sự can đảm đòi quyền Tự Do Tôn Giáo. Bất chấp sự đàn áp thô bạo, bắt bớ, giam cầm hoặc cô lập của nhà cầm quyền cộng sản.

Người can đảm, còn là người biết nhìn nhận giá trị đích thực của bản thân mình, biết mình là con người chân chính, hành động đúng với lương tâm mình. Biết đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để thấu cảm với họ. Khi chúng ta nhìn lại những chiến sỹ Dân chủ từ Quốc nội cho tới Hải ngoại, họ đều là những con người có tấm lòng thương dân và yêu nước chân thành. Họ luôn rất nặng lòng với nỗi thống khổ của bà con Dân Oan, dằn vật lương tâm khi đất nước bị đói nghèo tụt hậu so với thế giới. Và còn gì đau xót hơn khi nhìn thấy xã hội bị băng hoại về đạo đức bởi chủ nghĩa ngoại lai mà chính quyền cộng sản đang áp đặt. Cho nên, mỗi khi bị công an cộng sản hạch sách, câu lưu đi thẩm vấn, họ đã cảm nhận được tâm trạng của công an cộng sản và tiên đoán trước một số phản ứng của chúng, khi chúng bắt buộc phải thi hành công việc điều tra xét hỏi một cách máy móc. Sự thông cảm này giúp các nhà Dân chủ thêm bình tĩnh, bớt gây thêm khoảng cách với công an cộng sản bằng thái độ nhã nhặn nhưng dứt khoát cùng với lý luận vững vàng. Vì đa số công an cộng sản giờ đây họ bị buộc thi hành nhiệm vụ, có nhiều công an có lương tâm cũng đã ngán ngẩm với công việc này, nhưng cũng còn những tên rất hung bạo. Người can đảm nhìn nhận và phân biệt được lý tưởng của mình là tranh đấu, tiêu diệt ngọn nguồn của cái ác, chứ không phải với những tay sai làm điều ác.

Một điểm quan trọng nữa là những người can đảm thường có thói quen tự động viên mình để kiên trì làm việc, chứ không phải là tự khen để rồi dẫn đến tự kiêu. Có người tập thói quen này cho chính họ từ nhiều năm tháng, rồi những lời tự động viên đó trở thành một phần tiếng nói thúc dục lương tâm và hun đúc cho nghị lực của họ.

Sau cùng, người can đảm luôn biết rằng, những chấp nhận chịu đựng đau đớn của mình, nếu có, sẽ là vũ khí mạnh nhất để đánh động lương tâm của đối phương, của quần chúng và nhân loại. Đây là một trong những ý niệm nền tảng của Ghandi trong chủ trương đấu tranh bất bạo động do ông khởi xướng tại Ấn độ. Các cuộc đấu tranh bất bạo động sau này diễn ra trên khắp thế giới, đều xiển dương sự hy sinh, khổ hạnh của các chiến sỹ tham gia các công cuộc đấu tranh cho Công Bằng, Dân Chủ - Tự Do, nhằm thuyết phục lương tâm, thu hút sự quan tâm của quần chúng trong và ngoài nước, cộng đồng thế giới, cũng như thức tỉnh lương tri của những người đang phục vụ cho chế độ độc tài.

Vậy nên, chúng ta ai cũng có thể là người can đảm nếu chúng ta biết tôi luyện sự can đảm một cách thường xuyên và có ý thức, tùy theo môi trường sống, tuổi tác, hoàn cảnh.... Cần nhớ, sự can đảm chỉ được tôn vinh giá trị một khi được sử dụng để đạt tới kết quả như lý tưởng mong đợi, chứ không chỉ nhằm để tạo hào khí hay vinh quang cho mỗi cá nhân mình. Do đó, sự can đảm đòi hỏi phải có chuẩn bị phương án, lượng giá tình huống, tiên liệu hệ quả, cố tránh những hậu quả xấu nhất, và sẵn lòng chấp nhận những việc còn lại xảy ra. Đồng thời có một niềm tin mãnh liệt vào lẽ phải, vào sự tất thắng của chân lý Yêu Thương, Công Bằng, Tự Do và Nhân Bản!